Lạc nội mạc tử cung là gì?

 LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG

    Nội mạc tử cung (nội là bên trong, mạc là màn, nội mạc tử cung là lớp màn ở bên trong của tử cung) bình thường thì lớp màn bên trong tử cung này nằm ở trong lòng tử cung. Nội mạc tử cung dày mỏng theo chu kì, lúc mới có kinh thì nó mỏng, sau đó nó dày lên từ từ cho đến khi bong ra để tạo thành kinh nguyệt, khi bong ra thì nó mỏng đi. Vậy tóm lại nội mạc tử cung là nằm ở trong lòng tử cung. Vậy lạc nội mạc tử cung là nội mạc tử cung không nằm ở trong tử cung nữa mà nó hiện diện ở những chỗ khác như trong cơ tử cung, trong bụng, trong sẹo mổ cũ,.... khi đó thì chuyện gì sẽ xảy ra?

(Hình từ sách williams-Gynecology 2nd edition)

    Định nghĩa theo tài liệu hướng dẫn của bộ y tế năm 2019 thì "lạc nội mạc tử cung là bệnh lý phụ khoa mạn tính, phức tạp, dễ tái phát, trong đó có hiện diện của mô giống mô tuyến ở nội mạc tử cung và mô điệm tùy hành nằm ngoài buồng trứng. Sự hiện diện mô lạc chỗ này thúc đẩy sự hình thành các phản ứng viêm mãn tính và là bệnh lý phụ thuốc estrogen". Đọc định nghĩa thôi là thấy phức tạp rồi, nhưng thật ra mà nói thì bệnh này nó phức tạp thật.

    Lạc nội mạc tử cung có các thể: Lạc nội mạc tử cung ở phúc mạc (phúc là bụng, mạc là màn, phúc mạc là màn bên trong bụng, nó bao phủ nhiều cơ quan trong ổ bụng), lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng (buồng trứng nằm trong ổ bụng, không có phúc mạc bao phủ), lạc nội mạc tử cung sâu, lạc nội mạc tử cung vào cơ tử cung (hay còn gọi là bệnh tuyến cơ tử cung), 1 người có thể có cùng lúc nhiều thể cùng hiện diện.

    Tần suất mắc bệnh không được biết chính xác, ước tính khoảng 10% phụ nữ độ tuổi sinh sản bị lạc nội mạc tử cung. Trong những phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung có khoảng 40-82% bị đau vùng chậu mạn tính, 50% bị ảnh hưởng gây hiếm muộn vô sinh, 17-48% là các khối lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng.

    Biểu hiện của bệnh có thể là không triệu chứng nhưng thường là đau vùng chậu, hiếm muộn, hoặc kết hợp cả hai. Chẩn đoán chủ yếu dựa vào các triệu chứng của người bệnh, thăm khám và siêu âm của bác sĩ.

    Bệnh này đòi hỏi phải có một kế hoạch điều trị dài hạn với mục tiêu tối ưu hóa điều trị nội khoa (dùng thuốc) tránh lặp đi lặp lại các can thiệp ngoại khoa (tranh mổ tới mổ lui nhiều lần)

    Mặc dù có rất nhiều nỗ lực trong nghiên cứu về lạc nội mạc tử cung, các bác sĩ hiện tại vẫn đang đối diện với không ít khó khăn trong chẩn đoán và xử trí.

BS. Trọng Quí

Tham khảo tài liệu "Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị lạc nội mạc tử cung của Bộ Y tế năm 2019"